มั่นใจว่าคอเกมไม่มากมายก็น้อยจะต้องเคยเล่นเกมวางแผน (strategy) หรือซิมูเลชั่น (simulation) ที่ให้เราแสดงบทบาทเป็นจักรพัตราธิราช ผู้นำ หรือหัวหน้าเผ่ามนุษย์ดาวอื่น นำพาอารยธรรมจากชนเผ่าสู่สมัยอวกาศ หรือขยายอาณานิคมในเอกภพ กรีฑากองทัพผ่านกาแล็กซี คิดค้นเทคโนโลยีที่จะทิ้งคู่ต่อสู้ไม่เห็นฝุ่นละออง

เกมคิดแผนมีอย่างใหญ่โต หลายเกมสอดแทรกกลไกทางการนักการทูตแล้วก็การถักชมรมระหว่างอารยธรรมที่ใกล้เคียงกับโลกจริง แม้กระนั้นเกมที่ทำให้เรารู้เรื่องความท้าทายของ "การบ้านการเมือง" ยังหาไม่ง่าย แล้วก็เกมคิดแผนที่ทำได้มากกว่านั้นอีก เป็นช่วยให้เข้าใจความอาหลักอาเหลื่อด้านศีลธรรมยากๆที่ "นักการเมือง" ต้องเผชิญ ทั้งในเรื่องส่วนบุคคลไปจนกระทั่งปัญหาความไม่ลงรอยกันด้านภูมิศาสตร์การเมือง จำเป็นต้องเรียกว่าหายากมากกว่างมเข็มในเวิ้งอวกาศ

โชคดีที่ Torpor เกมมือถือ Games สตูดิโออินดี้จากเบอร์ลิน เมืองหลวงเยอรมนี ลุกขึ้นมาทำเกมเล็กแต่ว่าใจใหญ่ที่เติมเต็มสุญญากาศนี้ได้อย่างประจวบเหมาะ

Suzerain ให้เราเล่นเป็น แอนตัน เรน ผู้นำผู้มาจากการเลือกตั้งที่ ซอร์ดแลนด์ ประเทศในจินตนาการ (แต่ละม้ายคล้ายประเทศแถบทวีปยุโรปตะวันออกในโลกจริง) ซอร์ดแลนด์เพิ่งจะผ่านสงครามกลางเมืองที่ล้มล้างเผด็จการมาหมาดๆรวมทั้งพวกเราก็มีส่วนร่วมในสถานะการณ์ประวัติศาสตร์ครั้งนี้ด้วย ฉากแรกๆของเกมจะให้เราเลือกทางชีวิตตั้งแต่เด็กก่อนไต่เต้าจนเป็นผู้นำ ตัวเลือกเหล่านี้จะบันทึกว่าเรามีจุดยืนทางการเมือง เศรษฐกิจ และความคิดความเลื่อมใสด้านศีลธรรมหลักๆเป็นเยี่ยงไร เกมจะประมวลข้อมูลพวกนี้เป็นจุดตั้งต้นของรัฐบาลพวกเราในฐานผู้นำ เป็นฐานคิดของแนวนโยบายออกหาเสียงที่พวกเราใช้ก่อนชนะการเลือกตั้ง

งานของพวกเราในหมวกผู้นำยุ่งขิงรวมทั้งยากเย็นแสนเข็ญตั้งแต่วันแรก กรุ๊ปซ้ายจัดแล้วก็ขวาจัดในประเทศฮึ่มใส่กัน ต่างข้างต่างโทษอีกฝ่ายว่าเป็นสาเหตุการเสื่อมสภาพของชาติ เหตุรุนแรงจากกลุ่มก่อการร้ายในประเทศปะทุอยู่เนืองๆมหาอำนาจสองประเทศที่อยู่สุดปลายไม้บรรทัดทางอุดมการณ์สองข้างอยากเผยแผ่อิทธิพลในภูมิภาค ระหว่างที่จำต้องรู้สึกว่าจะรักษาผลประโยชน์ของชาติอย่างไรไม่ให้ตกเป็นเบี้ยล่างในเกมของมหาอำนาจ พวกเรายังต้องหาวิธีรู้สึกตัวเศรษฐกิจที่กำลังล่มจม ลงทุนในโครงสร้างพื้นฐาน ให้ความเอาใจใส่กับการพัฒนาชนบท ปรับแก้การเข้าถึงบริการสาธารณสุข และก็รู้สึกว่าจะเปลี่ยนแปลงหลักสูตรการเล่าเรียนยังไงดี

พวกเราจะตกลงใจทั้งสิ้นนี้จากหน้าจอจอเดียว ด้านบนแสดงตัวเลขไม่กี่ตัว เป็นต้นว่า ระดับการเติบโตของเศรษฐกิจ งบประมาณภาครัฐ (ติดลบแปลว่ากำลังบริหารด้วยงบประมาณเสียดุลการค้า) รวมทั้งมูลค่าความรวยส่วนตัว กลไกการเล่น Suzerain ราวกับเกมเสี่ยงอันตรายเชื้อสาย "นิยายภาพ" หรือ visual novel แต่ละตาพวกเราจะคลิกไอคอนเมืองต่างๆในประเทศเพื่ออ่านข่าวและตกลงใจสถานะการณ์ที่เกี่ยวเนื่องกับเมืองนั้นๆ(จำนวนมากจะเป็นเมืองหลวง ที่ตั้งของรัฐบาล) โดยคลิกตัวเลือกที่ปรารถนาจากรายการปรนัย ภายหลังที่ฟังข้อคิดเห็นของรัฐมนตรีรวมทั้งที่ปรึกษาที่เกี่ยวโยงแล้ว ซึ่งความสนุกส่วนหนึ่งส่วนใดก็คือที่ปรึกษาแล้วก็รัฐมนตรีต่างคนต่างความนึกคิด และการตัดสินใจของพวกเรามักไม่มีตัวเลือกไหน "ถูก" ตัวไหน "ผิด" อย่างเห็นได้ชัด อยู่ที่จุดยืนทางด้านการเมืองของเรา(คนเล่น) หรือความอยากรู้อยากเห็นเป็นหลักว่าผลจะออกมาอย่างไร

ตัวอย่างเช่น เมื่อรัฐมนตรีคลังเก็บของพร้อมด้วยที่ปรึกษามากระตุกว่า ควรต้องขึ้นภาษีได้แล้วเพื่อชดเชยสภาวะงบประมาณขาดดุลการค้าอย่างมาก พวกเราก็จำต้องเลือกว่าจะขึ้นภาษีบริษัทใหญ่ ลดภาษีให้กับบริษัทขนาดกึ่งกลางแล้วก็ขนาดย่อม (SMEs) จะทำสลับกันเป็นขึ้นภาษี SMEs และก็ลดภาษีบริษัทใหญ่ หรือจะเดินหน้าเก็บภาษีในอัตราเดิมถัดไป หรือเมื่อถึงเวลาที่จะจำต้องตกลงใจว่าจะจับมือเป็นผู้สนับสนุนกับมหาอำนาจขั้วไหน เราก็เลือกได้ว่าจะประสานมือกับมหาอำนาจเจ้าโลกตลาดเสรีสุดขีด ประสานมือกับมหาอำนาจเจ้าโลกสังคมนิยม หรือจะเป็นตัวของตัวเอง ไม่เป็นผู้ช่วยเหลือกับผู้ใดกันเลยโดยมุ่งเน้นแนวทางชาตินิยมเป็นหลัก

โลกในเกมถูกบรรจงสร้างละเอียดลออ นักแสดงทุกคนในเกมไม่ว่าจะเป็นแกนนำนักการเมืองแต่ละพรรค นักธุรกิจใหญ่ ตุลาการศาลสูง ผู้นำประเทศเพื่อนบ้าน ผู้นำประเทศมหาอำนาจ ผู้นำทางศาสนา อดีตกาลเผด็จการที่อยากหวนกลับสู่อำนาจ หัวหน้ากองกำลังติดอาวุธ ผู้ช่วย ภรรยา รวมถึงลูกๆของเรา ล้วนมีปูมหลัง นิสัยใจคอ ความนึกคิดความศรัทธา รวมทั้งสิ่งที่มีความต้องการของตน เมืองรวมทั้งประเทศทุกจุดบนแผนที่ภูมิภาคก็ล้วนแต่มีประวัติศาสตร์ซับซ้อน ซึ่งเราสามารถคลิกอ่านสรุปปูมหลังของเมือง ประเทศ ตัวละคร สำนักคิด ลัทธิทางศาสนา ได้จากบทความคล้ายวิกิพีเดีย

เล่นไปครู่หนึ่งพวกเราจะพบว่า Suzerain เลียนแบบความยากรวมทั้งสลับซับซ้อนลึกลับซับซ้อนซ่อนเงื่อนของการบ้านการเมืองในโลกจริงมาได้อย่างน่าทึ่ง มันเป็นเกมเกี่ยวกับการตัดสินใจยากๆว่าพวกเราจะวางใจคนไหนกันแน่ดี จะโน้มน้าวโอ้โลมปฏิโลมคนไหน จะทำท่าแข็งกร้าวใส่คนไหน รวมทั้งแม้กระทั้งบางคราวเราจะต้องการแกล้งทำเป็นไว้ใจใครซักคน เพื่อหลอกให้เขาหรือเธอเปิดเผยไพ่ในมือออกมา

นอกจากจะจำเป็นต้องพบเจอกับศึกหนักในสนามการทูตนอกประเทศแล้วก็สนามการเมืองในประเทศแล้ว เรายังต้องเผชิญกับ "ศึกในพรรค" เมื่อพบว่าคนคุ้นเคยบางทีอาจเป็นสายลับให้กับประเทศคู่ต่อสู้ รวมทั้งรัฐมนตรีหลายๆคนไม่ตรงกันจำพวกมองหน้ากันไม่ติด รวมถึงยังจำเป็นต้องจัดการกับ "ศึกในบ้าน" เมื่อลูกๆเริ่มเสนอคำถามว่าเรามองเห็นพวกเขาสำคัญน้อยกว่างานหรือไม่ ภรรยาผู้เป็นคุณผู้หญิงเลขหนึ่งทะเยอทะยานอยากใช้อิทธิพลผู้นำสำหรับในการสนับสนุนความเคลื่อนไหว – ความเคลื่อนไหวที่บางทีอาจมีความขัดแย้งกับแนวนโยบายของพรรคเรา หรือทำให้ผู้อุปถัมภ์ค้ำชูพรรครายใหญ่ไม่ชอบใจ

การตัดสินใจทุกอย่างในเกมไม่ว่าจะดูบางส่วนแค่ไหนล้วนแล้วแต่มี "ผลสรุป" ที่บางทีอาจใช้เวลานานกว่าจะแลเห็น และ "ต้นทุน" ที่กว่าจะมองเห็นก็อาจสายเกินแก้

ใครก็ตามที่ถูกใจเกมคิดแผน ชอบเกมการบ้านการเมือง แต่อยากได้เกมที่ฉายภาพความเป็น "มนุษย์" ของนักการเมือง และก็ "ข้อเท็จจริง" ของการกำหนดแนวนโยบายรวมทั้งการเจรจาต่อรองทางการเมือง Suzerain ก็เป็นเกมเดียวที่ตอบโจทย์นี้ได้

และสำหรับคนประเทศไทยใน พ.ศ. 2564 สมัยที่การปรับแก้รัฐธรรมนูญกำลังเริ่มเป็นหลักสำคัญร้อน เรื่องสำคัญในกระแสการขอความช่วยเหลือการเปลี่ยนแปลงของคนส่วนมาก แนวทางการขับเคลื่อน ต่อรองรวมทั้งงัดข้อกันภาคส่วนต่างๆเพื่อแก้ไขรัฐธรรมนูญของประเทศในจินตนาการชื่อ ซอร์ดแลนด์ ก็ให้อีกทั้งแง่คิดและก็บทเรียนกับพวกเราได้อย่างดีเยี่ยม